گریزهای مداحی روضه حضرت علی اصغر

گریزهای مداحی روضه حضرت علی اصغر علیه السلام

گریزهای بصیرت افزا از روضه ی حضرت علی اصغر علیه السلام

یکی از مفاهیمی که باید در روضه ها به آن توجه کرد، مفهوم رضایت دائمی از خداست. این مفهوم به طور واضح در روضه حضرت علی اصغر بروز دارد. البته باید به یاد داشته باشید که این روضه بسیار روضه ی دردناکی است لذا با کار ناهنرمندانه برای انتقال محتوا، حال و هوای جلسه را نشکنید که این اثر عکس دارد. اکنون در ابتدا به یک روایت از شهادت علی اصغر علیه السلام توجه کنید:

شهادت شش‌ماهه به روایت دوم:

معالى السبطین از قول ابومخنف شهادت طفل شیرخوار را به گونه دیگرى آورده است، مى‏ گوید: امام علیه‌السلام پس از شهادت على اکبر به خواهرش فرمود: «یا اخْتاهُ اوُصیکِ بِوَلَدی الصَّغیرَ خَیْراً، فَانَّهُ طِفْلٌ صَغیرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّهُ أَشْهُرٍ» خواهرم! به فرزند خردسالم نیکى کن، او خردسال است و تنها شش ماه دارد».
خواهر عرض کرد: «برادرجان! این طفل به مدّت سه روز است که جرعه آبى ننوشیده است، از این گروه کمى آب بطلب!». امام علیه‌السلام با شنیدن این سخن، طفلش را گرفت و به سوى دشمن روانه شد و فرمود:

«یا قَوْمِ قَدْ قَتَلْتُمْ أَخی وَ أَوْلادی وَ أَنْصارِی وَ ما بَقِی غَیْرُ هذَا الطِّفْلِ، وَ هُوَ یَتَلَظّى‏ عَطَشَاً مِنْ غَیْرِ ذَنْبٍ اتاهُ إِلَیْکُمْ، فَاسْقُوهُ شَرْبَهً مِنَ الْماءِ»
اى مردم! شما برادر و فرزندان و یارانم را کشتید و کسى جز این طفل که بى هیچ گناهى از تشنگى مى‏‌سوزد، نمانده است، او را با جرعه آبى سیراب کنید. (معالی السبطین، ج ۱ ص ۴۱۸)

و به تعبیر «نفس المهموم » امام علیه‌السلام فرمود: «یا قَوْمِ، إِنْ لَمْ تَرْحَمُونی فَارْحَمُوا هذَا الطِّفْلَ» اى مردم اگر به من رحم نمى‌‏کنید به این طفل خردسال رحم کنید. امام علیه‌السلام در حال گفتن این سخنان بود که بناگاه تیرى از سوى ستمگرى سیاه دل- حرمله بن کامل اسدى- حلقوم طفل را پاره کرد و از گوش تا گوش را درید. امام علیه‌السلام کف دستش را زیر گلوى بریده طفل گرفت و چون از خون پر شد، آن را به آسمان پاشید و در روایت دیگر آمده است، امام دستانش را زیر گلوى طفل گرفت و گفت: «یا نَفْسُ اصْبِری فیما أَصابَکِ، الهی تَرى‏ ما حَلَّ بِنا فی الْعاجِلِ فَاجْعَلْ ذلِکَ ذَخیرَهً لَنا فی الْاجِلِ» اى نفس! در برابر این همه مصیبت شکیبا باش! خدایا! تو مى‌‏بینى که در این دنیاى فانى چه مصائبى براى ما رخ داده، پس آن را براى روز رستاخیزمان ذخیره ساز. (نفس المهموم/ شیخ عباس قمی، ص ۳۴۹)

در روایت دیگرى آمده است که امام علیه‌السلام به خدا عرض کرد: «اللَّهُمَّ أَنْتَ تَعْلَمُ أَنَّهُمْ دَعَوُنَا لِیَنْصُرُونا فَخَذَلُونا وَ أَعانُوا عَلَیْنا، اللَّهُمَّ احْبِسْ عَنْهُمْ قِطَرَ السَّماءِ، وَ احْرِمْهُمْ بَرَکاتِکَ، اللَّهُمَّ لا تُرْضِ عَنْهُمْ أَبَداً، اللَّهُمَّ إِنَّکَ إِنْ کُنْتَ حَبَسْتَ عَنَّا النَّصْرَ فی الدُّنْیا، فَاجْعَلْهُ لَنا ذُخْراً فِی الْآخِرَهِ وَ انْتَقِمْ لَنا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ»
خدایا! تو مى‌‏‌دانى که اینان ما را دعوت کردند تا به یارى‏‌‌مان بشتابند ولى ما را رها کردند و در برابر ما بپاخاستند، خدایا! باران آسمان را از آنان دریغ‌‌‏دار و آنان را از برکاتت محروم کن. خدایا هرگز از آنان خشنود مشو.
خدایا اگر در دنیا، پیروزى را از ما دریغ داشته‌‌‏اى، آن را ذخیره آخرت ما قرار ده و از گروه ستمکاران انتقام ما را بستان». (عاشورا ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها، ص ۴۹۷)

نحوه ی تطبیق:

بدون مقدمه وارد نحوه تطبیق می شویم. سخن خود را در پایان روضه بگویید، آنجایی که امام با خداوند متعال مناجات می کنند. برای مثال می توان گفت:«ببینید مردم، رضایت یعنی این، عبد بودن یعنی این، اگه محرم ها میای و می گی {جانم حسین} اینه حسین. شیش ماهه اش رو روی دستش پرپر کردن باز می گه خدایا من راضی ام. اما من و تو تا یه مشکل تو زندگی مون پیش میاد به تموم دین بد و بیراه می گیم. قربونت بشم، محرم که میای، بیا {جانم حسین}ی رو که می گی اثبات کن.»

البته ما یک مدل دیگر در تطبیق مقتل و محتوا را داریم که اندکی نیاز به هنرمندی بیشتری دارد. این کار تطبیق چند روضه با هم است.

یکی از مسائل مهم جامعه، پول حرام و به تعبیر عامیانه، {لقمه ی شبهه ناک} است. گمان داریم اگر جمله مشهور امام حسین علیه السلام{مُلِئَت بطونکم من الحرام} را در کنار قساوت قلبی که از حرمله لعنت الله علیه در ماجرای شهادت حضرت علی اصغر می بینیم، بگذاریم، می توان تطبیق زیبا و عمیقی را در میان این روضه اجرا کرد.

مثلاً پس از بیان روضه ی حضرت علی اصغر بگوییم:

«آی مردم، روضه ی علی اصغر رو ساده نگیرید، یک طرف روضه حرمله است، قساوت قلب حرمله رو دست کم نگیرید. یه کم فکر کنید! چجوری یک آدم به اینجا کشیده می شه که گلوی یک شیرخواره رو با سه شعبه ذبح کنه؟ خود امام حسین جوابش رو داده، اومد رو به روی لشکر فریاد زد و فرمود{مُلِئَت بطونکم من الحرام} شما اگه بچه شیرخواره ی من و می کشید و خم به ابرو هم نمیارید به خاطر لقمه تونه. آی بابا مراقب باش لقمه ای که می بری سر سفره ات حروم نباشه ها…!»
البته باز هم تأکید می کنیم که اجرای این گونه مطالب جدید نیازمند هنرمندی فوق العاده ی مداح در استفاده از زیر و بم صدا و فرود و اوج های مناسب است.
اگر روضه ی علی اصغر علیه السلام خواندید، ما را هم دعا کنید … .

2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.